Căn cứ pháp lý:
Luật Doanh nghiệp 2020;
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp số 76/2025/QH15 ban hành ngày ngày 17 tháng 6 năm 2025
Căn cứ Điểm b Khoản 2 Điều 17 Luật Doanh nghiệp năm 2020, cán bộ, công chức và viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức không được quyền thành lập, quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam.
Tuy nhiên theo Khoản 6 Điều 1 Luật sửa đổi Luật Doanh nghiệp, quy định trên được sửa đổi thành:
“b) Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, trừ trường hợp được thực hiện theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia;”
Như vậy, trong trường hợp thực hiện nhiệm vụ theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, cán bộ, công chức, viên chức vẫn có thể được phép thành lập và quản lý doanh nghiệp.
Ngoài ra, tại Điểm c Khoản 6 Điều 1 Luật sửa đổi cũng điều chỉnh quy định tại khoản 3 Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020 cho phép cán bộ, công chức, viên chức góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp vào công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh để thực hiện quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Ví dụ minh họa:
Anh A là giảng viên đại học (thuộc diện viên chức). Anh đang nghiên cứu và phát triển một phần mềm quản lý đào tạo ứng dụng trí tuệ nhân tạo, nhằm hỗ trợ tự động hóa các quy trình quản lý lớp học, đánh giá sinh viên, lưu trữ kết quả học tập. Để thương mại hóa sản phẩm và đưa ra thị trường, anh A cùng một số đồng nghiệp thành lập Công ty TNHH ABC, chuyên hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin và chuyển đổi số giáo dục.
Theo quy định cũ, anh A không được phép góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần công ty, vì là viên chức. Tuy nhiên, với quy định mới tại Điểm c Khoản 6 Điều 1 Luật sửa đổi Luật Doanh nghiệp 2020, anh A được phép góp vốn vào công ty này, miễn là hoạt động đó nhằm phục vụ mục tiêu khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Điều này vừa khuyến khích đội ngũ trí thức, chuyên gia tham gia phát triển sản phẩm công nghệ cao, vừa đảm bảo việc quản lý, kiểm soát chặt chẽ các hoạt động góp vốn, tránh tình trạng lợi dụng chính sách để trục lợi.